موقعیت جغرافیایی :

استان کرمانشاه در منتهی الیه غربی کشور از سه طرف دارای مرز داخلی با استانهای ( لرستان، کردستان، ایلام، همدان ) و از یک سمت دارای مرز بین المللی با کشور عراق است مختصات جغرافیایی آن بین 36 و 33 درجه و 15 و 35 درجه شمالی و 24 و 45 درجه تا 30 و48 درجه طول شرقی قرار دارد .

با توجه به پیشینه استان به دورانهای زمین شناسی و برخورداری از رشته کوههای زاگرس میانی، رخنمون استان باسازندهای کوهستانی با ویژگیهای طبیعی خاص، وجود قلل مرتفع با حداکثر 3390 متر، دره های ژرف، دشت ها و جلگه های پست با حداکثر بلندای 180 متر ( اختلاف ارتفاع 2310 متر ) را سبب گردیده است گسترده استان کرمانشاه با مساحت 600/463/2 هکتار از وجود 000/800 هکتار پوشش جنگلی و 091/933 هکتار اراضی کشاورزی برخوردار است و دارای جمعیتی بالغ بر 596/778/1 نفر می باشد .

آب و هوا :

آب و هوای استان تحت تاًثیر رژیم مرطوب مدیترانه ای و دارای میانگین میزان بارندگی سالانه 300 تا 800 میلیمتر میباشد بر اساس طبقه اقلیمی کوپن، استان کرمانشاه دارای 4 اقلیم متفاوت است:

    1- زمستان ملایم و تابستان گرم و خشک در شهرستانهای قصرشیرین – سرپل ذهاب و دهستان ازگله در جنوب غربی جوانرود

2-    زمستان سرد و تابستان خنک ( پاوه – جوانرود و کرند غرب )

3-    نیمه خشک واستپی خنک شهرستان سنقر و دهستان پشت دربند کرمانشاه

    4-    نیمه خشک و استپی گرم شامل کنگاور – صحنه – هرسین

تنوع زیستی و مناطق (بوم سازگان ها ) طبیعی استان :

پستی و بلندیهای متعدد زاگرس که به صورت مجموعه ای از رشته کوههای موازی و دشتهای مرتفع کوهستانی که در میان آنها شکل گرفته و همچنین وجود شرایط ویژه و مساعد آب و هوایی، غنای منابع محیط زیست طبیعی از قبیل آب، خاک، جامعه حیات وحش و جامعه گیاهی را موجب گردیده که مجموعه این عوامل، تنوع بوم سازگان ها را پدید آورده است :

    ? بوم سازگان کوهستانی جنگلی و غیر جنگلی .

     ? بوم سازگان دشتی و جلگه ای مرتفع و پست.

     ? بوم سازگان آبی شامل تالابی و رودخانه ای .

  کوهستانها :

 گونه غالب در بوم سازگان کوهستانی جنگلی را بلوط تشکیل می دهد که سطح وسیعی از مناطق استان دارای این وضعیت هستند و نقاط بسیاری از بلندیهای شهرستانهای کرمانشاه، هرسین، صحنه، کنگاور و سنقر کلیایی در زمره مناطق کوهستانی غیر جنگلی می باشند که بخشهای بسیاری از ارتفاعات دالاهو، شاهو، بازی دراز ، پراو، حجر، شیرز، نخود چال، امروله، سطر، کیوه نان، بزاو و ......... را می توان نام برد .

دشتها :

حدود یک سوم از پهنه استان کرمانشاه را مناطق دشتی و پست در بر گرفته که با وسعتهای مختلفی در میان ارتفاعات محصور هستند، کم ارتفاع ترین این دشتها در سومار و نفت شهر با 180 متر و بلندترین آنها دشت سنقر با 1750 متر از سطح دریا ( اختلاف ارتفاع 1570 متر ) قرار گرفته و ویژگیهای متفاوتی را به لحاظ اقلیم به وجود آورده است وسعترین دشتها در صحنه و کرمانشاه می باشند که از غنای زیستی برخوردار است .

 تالابها و رودخانه ها :

 بیش از یکصد دهنه چشمه بزرگ ( سراب ) به عنوان سرچشمه رودخانه ها یا سرشاخه آنها و 17 رشته وردخانه دائمی و تعدادی تالاب و آبگیر در استان کرمانشاه وجود دارد .

ازرودخانه های حوزه داخلی سیمره، گاماسیاب، قره سو، راز آور، گیزه رود، خرم رود، دینورآب و مرگ را میتوان نام یرد و رودخانه های سیروان، الوند به عنوان حوزه خارجی به عراق می ریزند .

تنوع حیات وحش استان کرمانشاه :

درزیستگاههای استان کرمانشاه 45 گونه پستاندار 180 گونه پرنده و 33 گونه ماهی و 35 گونه خزنده زندگی می کنند بعضی از این گونه ها از نوع کمیاب یا منحصر به فرد هستند .

پوشش گیاهی و تنوع گونه ای در استان :

بلندیهای زاگرس با داشتن کوههائی چون شاهو، پراو، امروله، دالاخانی، سفید کوه و ....... همچنین برخورداری از تنوع اقلیمی سردسیری، گرمسیری استان را از تنوع گیاهی قابل توجه ای برخوردار نموده است و براساس آخرین منابع بررسی شده از 8000 گونه گیاه ایران 1200 گونه در کرمانشاه وجود دارد بعضی از این گیاهان در نواحی محدودی از کشور می رویند و در هیچ کجایی دیگر جهان آنهارا نمی توان یافت و در ردیف ثروتهای طبیعی این سرزمین به شمار می روند و 124 گونه در گروه گیاهان کمیاب آسیب پذیر و در معرض خطر جای دارند .

شهرها و شهرستان‌های استان

استان کرمانشاه از 14 شهرستان تشکیل شده‌است: کرمانشاه، اسلام آباد غرب، پاوه، ثلاث بابا جانی، جوانرود، دالاهو، روانسر، سرپل ذهاب، سنقر، صحنه، قصر شیرین، کنگاور، گیلانغرب و هرسین.

آثار تاریخی

یکی از مهم‌ترین آثار این استان سنگ‌نگاره بیستون است که بزرگ‌ترین سند به جا مانده از روزگار هخامنشیان به شمار می‌رود و به سه زبان توسط داریوش بزرگ شاهنشاه هخامنشی بر کوه اسطوره‌ای بیستون حک شده‌است. افزون براین بیستون نماد مهر است چرا که از خود گذشتگی فرهاد، نام این کوه را با عشق جاودانه شیرین و فرهاد که الهام بخش بسیاری از نویسندگان و سرایندگان نامدار ایران همچون نظامی گنجوی بوده درهم سرشته‌است. 

علاوه بر بیستون از جمله آثار تاریخی استان کرمانشاه می توان به آثاری که شهرت جهانی دارند مانند محوطه تاریخی تاقبستان، معبد آناهیتا، قلعه یزدگرد، نقش برجسته آنوبانی‌نی، چهارطاقی قصر شیرین و گودین تپه اشاره کرد. از دوران پیش از تاریخ نیز آثار مهمی از دوران پارینه سنگی در بیستون یافت شده که مربوط به غارهای شکارچیان، غار مرخرل، و مرتاریک است.علاوه بر این در غار دو اشکفت در شمال شهر کرمانشاه نیز آثار سکونت انسان‌های پارینه سنگی میانی یافت شده است. قدیمیترین بقایای استخوانی انسان ریختهای پارینه سنگی که در ایران یافت شده مربوط به بیستون است. این قطعه شامل بخشی از یک استخوان ساعد است و در کاوشهای غار شکارچیان در سال 1949 بوسیله کارلتن کوون بدست آمده است.

آثار طبیعی

از آثار طبیعی استان کرمانشاه می‌توان به کوهستانهای دالاهو و شاهو، جنگل‌های مرخیل پاوهو جنگلهای دالاهو، سراب‌های(چشمه های بسیار بزرگ( سراب نیلوفر،سراب در بند صحنه وسراب نجوبران (نژیوران)، تالاب هشیلان،غارهای قوری قلعه، کاوات و پراو، پناهگاه حیات‌وحش بیستون و ورمنجه، دشت‌های بیستون و ماهیدشت اشاره کرد.